هدف هدف اصلی این تحقیق شناسایی میزان روایی تشخیصی نسخه پنجم تکمیلی مقیاس های هوشی وکسلر درکودکان دانش آموزان با ناتوانی یادگیری استان مازندران، است. روش پژوهش حاضر پیمایشی و از مطالعات روان سنجی است. جامعه تحقیق را دانش آموزان استان مازندران که در دوره اول ابتدایی (کلاس اول، دوم و سوم) در سال تحصیلی 97-98 مشغول به تحصیل بودند و به عنوان دانش آموزان با ناتوانی یادگیری در مراکز خصوصی و دولتی تحت پوشش خدمات آموزشی-درمانی قرار دارند، تشکیل داد، که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 240 نفر از دانش آموزان ناتوان یادگیری به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری در این تحقیق نسخه پنجم تکمیلی مقیاس هوشی وکسلر کودکان است که دارای روایی و اعتبار مطلوبی است. مدل آماری مورد استفاده در تحقیق حاضر برای تعیین روایی تشخیصی، روش فاصله اطمینان است. یافته ها تحلیل داده ها نشان داد که آزمون های «ظرفیت فضایی مستقیم»، «ظرفیت فضایی معکوس» و «یادآوری جملات» در دانش آموزان ناتوان یادگیری دارای روایی تشخیصی بوده و می توانند دانش آموزان ناتوان یادگیری را از دیگر دانش آموزان به خوبی تشخیص دهند. نتیجه گیری نسخه پنجم تکمیلی مقیاس های هوشی وکسلر کودکان می تواند به عنوان یک ابزار مطلوب برای دانش آموزان با ناتوانی یادگیری مورد سنجش قرار گیرد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی روایی تشخیصی WISC-5 در کودکان با اختلال کم توانی ذهنی انجام شده است. روش: پژوهش حاضر با استفاده از دو روش روایی تشخیصی: نمودار نقاط پراکنش و فاصله اطمینان انجام شده است. جامعه آماری شامل تمامی کودکان با اختلال کم توانی ذهنی در اسلامشهر تشکیل میدهند که 30 نفر با کم توانی ذهنی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند در دسترس انتخاب شدند. ابزار: ابزار اندازه گیری، نسخه پنجم مقیاس های هوش وکسلر کودکان می باشد. یافته ها: یافته ها نشان داد آزمون های مرتبط با مقیاس های فهم کلامی، دیداری-فضایی، استدلال سیال، حافظه فعال و سرعت پردازش، دارای روایی تشخیصی با روش نمودار پراکنش و روش فاصله اطمینان می باشند. نتیجه گیری: آزمون های مرتبط با تمامی مقیاس ها، می توانند در تشخیص کودکان با اختلال کم توانی ذهنی کارایی مطلوبی را نشان دهند و آنها را از کودکان هنجاری تشخیص دهند.

پژوهش حاضر به منظور تعیین «روایی تشخیصی نسخه پنجم مقیاس های هوشی وکسلر کودکان در دانش آموزان با ناتوانی یادگیری شهر تهران» انجام شد. روش این پژوهش که در حیطه طرح های روان سنجی است، زیرمجموعه ای از مطالعات روش شناختی است از بین جامعه آماری تحقیق که تمامی دانش آموزان مشغول به تحصیل دوره ابتدایی (کلاس های اول تا سوم) در سال تحصیلی 98-97 استان تهران بودند، تعداد 800 نفر شامل؛400 نفر دانش آموز با ناتوانی یادگیری که در مراکز دولتی و غیردولتی "آموزشی و توان بخشی مشکلات ویژه یادگیری" پرونده تشخیصی با عنوان (SLD) داشتند، با استفاده از روش هدفمند و در دسترس و 400 نفر دانش آموز معمولی، با روش نمونه گیری تصادفی به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، نسخه پنجم مقیاس های هوشی وکسلر کودکان (2014) بوده است. در راستای پاسخگویی به سؤالات تحقیق، با تأکید بر روش نقاط بُرش برای بروز و عدم بروز از روش ضریب حساسیت و وضوح گرایی استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد که آزمون های واژگان و اطلاعات (از مقیاس فهم کلامی)، محاسبات (از مقیاس استدلال سیال) و ظرفیت عدد مستقیم، ظرفیت عدد معکوس، ظرفیت عدد متوالی، ظرفیت تصویر و توالی عدد- حرف (از مقیاس حافظه فعال) دارای روایی تشخیصی هستند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که نسخه پنجم مقیاس های هوشی وکسلر کودکان دارای روایی تشخیصی است و می‏تواند دانش‏آموزان با ناتوانی یادگیری را از دانش آموزان هنجاری (معمولی) تشخیص دهد.

این پژوهش با هدف تهیه جداول هنجار مقیاس هوش وکسلر چهار (WISC-IV)، برای دانش آموزان 16-6 سال استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. با توجه به آمار دانش آموزان مناطق 16 گانه در دوره ابتدایی، راهنمایی و اول دبیرستان 872 نفر به عنوان نمونه پژوهش به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. ابزار اندازه گیری مقیاس هوش وکسلر چهار، مقیاس هوش وکسلر کودکان - تجدید نظرشده، و ماتریس های پیشرونده ریون، بود. برای تهیه جداول رتبه نمرات با استفاده از تبدیل غیر خطی به Z و T تبدیل شد. سپس برای 15 زیر مقیاس نمراتی با میانگین 10 و انحراف معیار 3 تهیه و نهایتا به نمراتی با میانگین 100 و انحراف معیار 15 تبدیل شد. و به این ترتیب جداول هنجار خرده آزمونها و هوشبهرها برای سنین مختلف از 6 تا 16 سال بدست آمد. بنابراین با کمک جداول هنجار تبدیل نمرات خام به نمرات معیار و نمرات هوشبهر، از جداول هنجار آن می توان برای ارزیابی هوشی کودکان 6 تا 16 سال در استان چهار محال و بختیاری و همچنین در ایران استفاده کرد.

هدف: این پژوهش، با هدف بررسی عملکرد دانش آموزان دیرآموز اول ابتدایی در مقیاس های هوشی وکسلر، لایتر و گودیناف به مرحله اجرا درآمده است.روش بررسی: این پژوهش از نوع مقایسه ای است. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دیرآموز اول ابتدایی شهر اصفهان است که از میان آنان، پنجاه دانش آموز (25 دختر و 25 پسر) با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای سنجش هوش کلامی و غیرکلامی دانش آموزان از مقیاس تجدیدنظرشده هوش وکسلر کودکان، مقیاس عملکردی بین المللی لایتر و آزمون نقاشی آدمک گودیناف استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از SPSS نسخه 15 و از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تی مستقل استفاده شد.یافته ها: نتایج نشان داد دانش آموزان دیرآموز، در خرده مقیاس های وکسلر و لایتر دارای عملکردی مشابه بودند. مقیاس لایتر با وکسلر (p<0.05) و گودیناف (p<0.01) رابطه مثبت معنی داری دارد. همچنین بین دانش آموزان دختر و پسر از نظر مقیاس های هوشی وکسلر، لایتر و گودیناف تفاوت معنی داری وجود ندارد(p>0.05) .نتیجه گیری: ارتباط بین مقیاس هوشی لایتر با وکسلر و گودیناف، نیز تاییدی بر صحت ارزیابی است. عملکرد دیرآموزان دختر و پسر اول ابتدایی در سه مقیاس هوشی مشابه بود.

هدف: هدف پژوهش تعیین ساختار زیربنایی مقیاس هوشی وکسلر کودکان-4 با استفاده از مقیاس بندی چندبُعدی و تحلیل عاملی تأئیدی و تفسیرپذیری نتایج حاصل از این روش ها در مقایسه با ساختار چهار عاملی مفروض مقیاس است. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعة آماری دانش آموزان پسر مقطع ابتدایی مدارس منطقة 6 تهران به تعداد 1314 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 200 دانش آموز از میان آن ها انتخاب شد. ابزار پژوهش مقیاس هوشی وکسلر کودکان چهار (2003؛ ترجمه، انطباق و هنجاریابی عابدی، صادقی و ربیعی، 1391) بود. داده ها با استفاده مقیاس بندی چندبُعدی و روش های تحلیل عاملی تحلیل شد. یافتهها: یافته های به دست آمده به استخراج سه بُعد سرعت عمل، ماهیت سؤال و نوع پاسخ ابراز شده انجامید ( 021/0 =Stress، 04/0 =P )، الگوی چهار عاملی مفروض توسط تحلیل عاملی تأئیدی حمایت نشد (63/102 =، 04/0 =P ) و ساختار سه عاملی مرتبه دوم با اِعمال برخی تغییرات تأئید شد (99 =، 055/0 =p). نتیجه گیری: از آن جا که بر اساس نتایج پژوهش حاضر استفاده از راهکار سه گانه نسبت به چهار عامل مفروض به بهبود در تفسیر و درک بیشتر ساختار هوشی می انجامد؛ پیشنهاد می شود این ساختار در بافت بالینی و به منظور ارائة راهکارهای درمانی در امر مشاوره زیربنای تفسیر نتایج قرار گیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین حساسیت، ویژگی و نقطه برش مقیاس تجدیدنظرشده هوشی وکسلر کودکان (WISC-R) در تشخیص اختلال های یادگیری بود.روش: در یک طرح توصیفی - مقطعی با نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای از پایه های سوم تا پنجم دبستان های استان سمنان، 45 دانش آموز مبتلا به اختلال های یادگیری و 45 دانش آموز سالم به پرسش نامه های داده های جمعیت شناختی،WISC-R  و فهرست تشخیصی اختلال های یادگیری بر پایه DSM-IV-TR پاسخ دادند. داده ها با کاربرد منحنی ROC تحلیل شدند.یافته ها: یافته ها نشان داد نمره کل 89 با حساسیت 71.1 درصد و ویژگی 95.6 می تواند دو گروه مبتلا و سالم را در 94.1 درصد موارد تمیز دهد (p<0.05). در دو بخش کلامی و غیرکلامی نیز به ترتیب نمره 44 با حساسیت 84.4 درصد و ویژگی 86.7 درصد و نمره 44 با حساسیت 44.4 درصد و ویژگی 93.3 درصد می تواند دو گروه را به ترتیب در 86.4 درصد و 87 درصد موارد تمیز دهد (p<0.05).نتیجه گیری: مقیاس WISC-R با نقاط برش مشخص، دارای قابلیت به کارگیری در تشخیص کودکان مبتلا به اختلال های یادگیری است.

تفسیر نمرات و درک عمیق تفاوت های درون فردی آزمودنی ها مستلزم تحلیل نیمرخ می باشد که خود از چالش های جدی مطالعات حوزه روان سنجی است. هدف پژوهش بررسی تحلیل نیمرخ با استفاده از مقیاس بندی چندبعدی (PAMS) و کاربست آن در استخراج نیمرخ های زیربنایی آزمون هوشی وکسلر کودکان-4 بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دوره ابتدایی در منطقه 6 شهر تهران بود. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و تعداد 200 نفر دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایاز جامعه موردنظر انتخاب شدند و تمام خرده مقیاس های آزمون وکسلر کودکان-4 را تکمیل کردند. تحلیل نتایج با استفاده از رویه PAMS به استخراج سه نیمرخ تراکمی منجر شد که از معناداری برخوردار بودند و با توجه به کرانه های ابعادی آن ها نیمرخ سرعت پردازش در مقابل حافظه فعال، نیمرخ دانش واژگانی در مقابل هشیاری دیداری و نیمرخ استدلال ادراکی در مقابل درک و فهم کلامی نام گذاری شدند. استفاده از نیمرخ های به دست آمده از رویه PAMS در درک بهتر موقعیت های بالینی و تفسیر عمیق تر نتایج آزمون سودمند است. تلویحات کاربردی و بالینی با تکیه بر پارامترهای فردی مورد بحث قرار گرفت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.